Els Vegter, OLVG: ‘Personeel van buiten de stad aantrekken en een mooie OV-vergoeding, dat wilden we realiseren’

Roep vanuit organisatie
Het personeel, veelal met middeninkomens, kiest er steeds vaker voor om buiten de stad te wonen. Immers, huizen in Amsterdam worden steeds onbetaalbaarder. En daar ligt dan ook precies het probleem. Els: “Er kwam een roep vanuit de organisatie; willen we personeel aantrekken en behouden, dan moeten we het mobiliteitsbeleid onder de loep nemen en medewerkers tegenmoetkomen in de reiskosten voor het OV.”

Te lage OV-vergoeding
De Cao Ziekenhuizen schrijft een vergoeding van 8 cent per gemaakte kilometer voor. Els: “OLVG vergoedde al ruimer, namelijk 13 cent per gereisde (auto)kilometer. Met fiets, lopend of het OV was de vergoeding 16 cent per gereisde kilometer, maar dat dekt een OV-reis van buiten de stad naar het ziekenhuis niet. Medewerkers die elders dan Amsterdam wonen en met het openbaar vervoer reizen, legden dus honderden euro’s per maand toe op hun reis. Dat zorgde ervoor dat personeel naar streekziekenhuizen of naar een ziekenhuis vertrok waar wel geparkeerd kon worden. Ook op onze vestiging in West waren er problemen; daar raakte het parkeerterrein vol. Dat moesten we ook in onze plannen meenemen.”

Nieuw mobiliteitsbeleid
Al eens eerder had het stadsziekenhuis het mobiliteitsbeleid met Breikers aangepast. Ook dit keer gebruikten ze de kennis van een mobiliteitsexpert. Els: “We hebben opnieuw contact gezocht met Tobias van den Briel. De consultant maakte een mobiliteitsscan waaruit onder andere duidelijk werd waar onze mensen wonen en welke vervoersmogelijkheden ze gebruiken. Maar ook welke alternatieven er voor deze medewerkers mogelijk zijn; het OV, fiets of e-bike. En we zagen wat we wel al wisten; zo goed als alle collega’s die op locatie Oost werken, komen met het openbaar vervoer of pakken de fiets. Logisch ook, voor deze collega’s is dat de enige mogelijk om naar werk te komen, vergoeding voor parkeren in de garage krijgen ze niet. Daar ligt dan ook precies het probleem; we willen ook personeel aantrekken dat verder weg woont, buiten de stad. Uit de mobiliteitsscan werd ook iets anders duidelijk; personeel dat in West werkzaam is en dicht bij deze locatie woont, pakt best vaak de auto terwijl ze op fietsafstand wonen.”

Van vast naar flexibel
Verbieden dat een medewerker de auto naar OLVG Oost pakt, dat kan niet, maar de kosten zijn niet mals: een dagje in de parkeergarage of gewoon langs de weg parkeren, kost maar liefst 28 euro. “Dat is natuurlijk niet te doen”, vertelt Els. “En dat is ook niet de bedoeling want deze parkeerplekken zijn er voor onze patiënten en bezoekers. De grootste aanpassing die we binnen ons nieuwe mobiliteitsbeleid hebben gedaan, is de vergoedingen voor het OV: medewerkers krijgen sinds juli 2021 volledige OV-vergoeding tot een bedrag van 16 euro per enkele reis. Daarmee kun je ongeveer tot 70 kilometer van het ziekenhuis verwijderd wonen. Daarnaast zijn we afgestapt van de vaste reiskostenvergoeding; we hanteren nu een flexibele vergoeding op declaratiebasis. Mensen die met het openbaar vervoer reizen, krijgen een mobiliteitskaart waarmee ze in- en uitchecken. De reis die met de auto, fiets of lopend wordt gemaakt kan gebruiksvriendelijk worden gedeclareerd via het webportal of app van dezelfde mobiliteitsaanbieder. De 16 cent per gefietste of gelopen kilometer is gebleven, de autovergoeding – 13 cent met een max van 35 kilometer – is ook hetzelfde als voorheen. We zijn dus voor flexibel gegaan; kijk op de dag zelf maar wat voor jou de handigste manier van reizen is.”

Wisseldiensten
De auto is alleen nog bedoeld voor medewerkers die een reis moeten maken waar geen aanvaardbaar alternatief voor is. Els: “Het gaat dan vooral om afstanden en tijdstippen. Zo mogen medewerkers die avond- nacht- of weekenddienst hebben hun auto in de parkeergarage in Oost zetten. Voorheen mocht alleen het personeel uit de nacht- en weekenddienst dat, dus dit tijdstip is uitgebreid. Restrictie is wel dat de medewerker verder weg woont dan 8 kilometer van Oost. In West mogen mensen die binnen 8 kilometer wonen overdag niet met de auto komen. ’s Avonds, ’s nachts en in het weekend mogen ze dat wel.”

Maatwerk is mogelijk
Personeel in Oost heeft er dus iets bijgekregen – een mooie OV-vergoeding en parkeren in de avonddienst – in West werd iets afgenomen, namelijk de parkeergelegenheid voor mensen die binnen een straal van 8 kilometer van het ziekenhuis wonen. De groep van 250 medewerkers mag overdag de auto niet meer naar werk pakken. Hoe reageerden de medewerkers daarop? Els: “Een aantal vindt het niet leuk, maar veel mensen snappen het wel”, vertelt Els. “Natuurlijk kijken we naar fysieke beperkingen en persoonlijke omstandigheden: denk aan medewerkers die mantelzorger zijn of die een ingewikkelde constructie hebben met het halen en brengen van hun kinderen. Uitzonderingen worden dus wel gemaakt en maatwerk is mogelijk. De collega’s die al met het OV kwamen, zijn natuurlijk blij met het nieuwe beleid. Met de mobiliteitskaart checken ze in en uit, zo’n 99 procent kan nu gratis met het OV reizen.”

Resultaten
OLVG had al een fietsregeling, die gaan ze te zijner tijd misschien nog uitbreiden met een vergoeding voor een snelle e-bike, de speed pedelec. Om te zien wat de resultaten zijn, vindt Els het nog te vroeg. “Dat valt door de zomervakantie en corona nog niet te meten. Een deel van het personeel werkt nog thuis. Qua kosten zal het erom hangen; de maandelijkse reisvergoeding die vervallen is, dat is een besparing, maar de OV-vergoeding is natuurlijk wel omhooggegaan. Wat belangrijk is, is dat er door dit nieuwe beleid, op zowel locatie Oost als West, voor patiënt en bezoeker een parkeerplek is. En dat het voor zorgpersoneel buiten de stad ook aantrekkelijk wordt om op Oost te werken.”