Marjan Hoffman, Stichting Green Business Club Zaanstad: ‘De urgentie dat we nu iets moeten doen om als gebied bereikbaar te blijven, is wel duidelijk’

Stichting Green Business Club Nederland (GBC Nederland) is een impactorganisatie die samenwerking op het gebied van duurzaamheid stimuleert. In Nederland heb je verschillende lokale GBC’s, waaronder GBC Zaanstad. Samen met Breikers heeft GBC Zaanstad het thema mobiliteit en bereikbaarheid opgepakt. Met financiële ondersteuning vanuit Samen Bouwen aan Bereikbaarheid wordt dit programma de komende tijd uitgerold. Hoe dat in zijn werk gaat vertelt Marjan Hoffman, Kwartiermaker in 2016 en 2017 en nu spil Mobiliteit binnen GBC Zaanstad.

Zo’n vijf jaar geleden werd Marjan via haar netwerk door Gemeente Zaanstad benaderd met de vraag of ze zich wilde inzetten om een lokale Green Business Club in Zaanstad op te richten. Letterlijk werd gevraagd of ze Kwartiermaker wilde zijn. “De betekenis van dat woord moest ik wel even opzoeken”, lacht Marjan, “. Het blijkt een oude term uit het leger te zijn en betekent ‘voor de troepen uit.’ Mij werd dus gevraagd of ik wilde onderzoeken of er partijen waren die wilde meewerken aan een duurzaamheidsnetwerk.”

Circulaire economie

Marjan is ondernemer, heeft haar eigen bureau en runde in die tijd een ondernemershuis met drie B&B’s. Een zakenvrouw met een groot netwerk en een hoop contacten. “Door mijn netwerk was het best logisch dat ik benaderd werd, maar eerlijk is eerlijk, met het onderwerp ‘duurzaamheid’ had ik niet zoveel. Ik gooide in die tijd mijn batterijen nog in de vuilnisbak en scheidde mijn afval niet. Het enige wat mij misschien duurzaam maakte, was het feit dat ik een voormalig leegstaand kantoorpand had omgetoverd tot drie mooie B&B’s met flexibele werkplekken. Het ging me enorm aan het hart dat er niets zinvols met zo’n mooi degelijk gebouw werd gedaan. Met meubeltjes van de Kringloop en van familie en vrienden heb ik het ingericht. Circulair inrichten heet dat met een mooi woord, hergebruiken van producten.”

Hardmaken voor een duurzame samenleving

Marjan kreeg een jaar de tijd om GBC Zaanstad op te richten. “Dat lijkt lang, maar dat viel tegen”, legt Marjan uit. “Ik kan gemakkelijk in contact komen met organisaties, ondernemers en bedrijven, maar je vraagt hen nogal wat; namelijk dat ze hun kostbare tijd vrijmaken voor een duurzamere samenleving in de regio. Dat is niet hun core business natuurlijk. Uiteindelijk heb ik een half jaartje extra tijd nodig gehad, maar uiteindelijk is het gelukt! Green Business Club Zaanstad was een feit.”

Projectleider mobiliteit

Na het tot stand komen van GBC Zaanstad, richtte Marjan zich weer fulltime op haar eigen bedrijf. Tot 1 september 2020. Marjan: “Ruben Uitendaal, huidige co-voorzitter van GBC Zaanstad, belde me op en vroeg of ik interesse had in de functie van projectleider Mobiliteit binnen GBC Zaanstad. En dat had ik. Na al die gesprekken en input van destijds was ik zelf inmiddels ook zeer gemotiveerd om aan de slag te gaan met het onderwerp duurzame mobiliteit. Die interesse is versterkt door Breikers en met name door consultant Paul Hoffschult.”

Energie, Mobiliteit, en Circulair

Binnen GBC Zaanstad vinden vijftien participanten – grote en kleine bedrijven, overheden en kennisinstellingen – elkaar in de projectgroepen Energie, Mobiliteit, en Circulair. “Elke Green Business Club heeft zijn eigen pijlers”, legt Marjan uit, “wij kijken naar wat het gebied nodig heeft. En dat is energietransitie, duurzame mobiliteit en circulair ondernemen. De mobiliteitsgroep is enorm actief en daar speelt Breikers een grote rol in. Zo zet Paul bij de deelnemende bedrijven de mobiliteitsscan in. Zo komen we erachter welke CO2-reductie bij welk bedrijf te halen valt.”

Mobiliteit Totaal Plan

Op 7 december 2020 heeft op initiatief van Green Business Club Zaanstad een brainstormsessie met verschillende stakeholders plaatsgevonden. Stakeholders waren de Bedrijvenvereniging Noorderveld-Molletjesveer (BVNM), Gemeente Zaanstad, Breikers, (Bouw) Bedrijven gevestigd in Zaanstad Noord, Meneba Projectontwikkelaar en SAENZ.

De uitkomsten uit deze brainstormsessie zijn door Breikers vastgelegd in een Ambitiedocument, de Intentieverklaring. Hieruit is het Mobiliteit Totaal Plan ontstaan. “Met elkaar doen we wat we kunnen om het gebied bereikbaar te houden. Hierin hebben we vijf mobiliteitsoplossingen geformuleerd. Zaanstad is een verzameling van dorpjes en steden, verdeeld door water. Wij hebben nu onze focus op Zaanstad Noord, Wormerveer, mede door de energie van bedrijvenvereniging BVNM van bedrijfsterrein Noorderveld-Molletjesveer. Het plan is om de successen die we daar gaan boeken, Zaanstad breed te trekken.”

Vijf oplossingen op een rij

De mobiliteitsoplossingen waaraan gewerkt worden zijn:

• Green Deal fiets, het e-bike werkgevers fietsplan waar Breikers, met name Paul Hoffschult, bij helpt.
• Deelmobiliteit, een plek waar (elektrische) deelauto’s en deel(bak)fietsen worden aangeboden.
• Logistiek hub, een centrale plek, aan de rand van het bedrijfsterrein, waar alle pakketjes worden verzameld om vervolgens verder elektrisch gedistribueerd te worden. Er wordt hier gedacht aan een elektrische trein die loopt op zonne-energie, al actief in Den Bosch.
• EenAankomende 10 jaar wordt er ontzettend veel gebouwd in Zaanstad Noord. Wormerveer is hier niet op ingericht. Met een gedeelde opslagplaats (bouwhub) wil GBC Zaanstad bereiken dat aannemers van elkaars materiaal gebruik kunnen maken. Dit zodat de machines niet constant door de wijk hoeven te rijden.
• Vaart in de Zaan. GBC Zaanstad wil ook het water in de Zaanstreek gebruiken voor distributie. Hiervoor moeten op- en afstapmogelijkheden worden gerealiseerd en vraagt om het bundelen van transporten door meerdere bedrijven.

Potjes op het vuur

Als we terugkijken naar de afgelopen periode, wat is er inmiddels met elkaar bewerkstelligd?

Marjan: “We hebben voor elkaar gekregen dat we als pro-actieve club naast de Gemeente Zaanstad en het bedrijfsleven en alle initiatieven die er al zijn, een regiepositie hebben kunnen innemen”, vertelt Marjan. “Dat lijkt misschien onbelangrijk, maar dat is het niet. Je kunt namelijk pas aan een mobiliteitsoplossing werken als alle partijen meedoen. En hierbij is iedereen even belangrijk. We hebben een wethouder die ons vertrouwt en enthousiast is en een bedrijfsleven dat met ons meedenkt en -werkt. De samenwerking met stakeholders is uitstekend. We hebben inmiddels een flink aantal potjes op het vuur, en die zijn kokend heet. Alle partijen zijn aangehaakt. Nu hebben we nog een startkapitaal nodig om de oplossingen te realiseren. En dan kijken we toch naar de overheid. De urgentie dat we iets moeten doen om als gebied bereikbaar te blijven is inmiddels bij iedereen wel duidelijk.