Mirjam Huisman, BovenIJ ziekenhuis: ‘Verduurzaming en een nieuw mobiliteitsbeleid opstellen, het kost gewoon tijd

Viertal redenen

BovenIJ ziekenhuis aan de Statenjachtstraat in Noord is een organisatie met 1.100 medewerkers en 70 medisch specialisten. Zoals bij elk ziekenhuis is het hier een komen en gaan van bezoekers, patiënten en medewerkers. Het ziekenhuis biedt genoeg parkeerplekken voor bezoekers en patiënten, 219 plekken, maar voor de medewerkers ligt dat anders. “Op piekdagen komen we gemiddeld zo’n 80 parkeerplekken voor personeelsleden tekort”, zo vertelt Mirjam. “Dat is dan ook gelijk een van de vier redenen dat we met het mobiliteitsbeleid aan de slag zijn gegaan. Ook hebben we in Amsterdam-Noord steeds meer te maken met blauwe zones en betaald parkeren. Dat maakt dat we de auto in de publieke ruimte ook steeds lastiger kwijt kunnen. Verder zetten we ons in voor duurzaamheid en een gezonde leef- en verblijfsomgeving; niet alleen voor onze patiënten, maar natuurlijk ook voor onze medewerkers. Duurzaamheid staat bij ons dan ook hoog in het vaandel; we zijn in 2019 overgegaan op stadsverwarming en gaan ons gebouw nu koelen met behulp van (koude) energie uit oppervlaktewater. Als we mensen kunnen enthousiasmeren om de auto te laten staan en op de fiets te springen of het OV te stappen – de Noord/Zuidlijn eindigt hier om de hoek – dan is dat natuurlijk mooi. En last but not least; we willen natuurlijk goed bereikbaar zijn en vooral blijven.”

Bij de hand genomen

Tijdens het nadenken over het vernieuwen van het mobiliteitsbeleid kwam Mirjam al snel uit bij Breikers. “Ik wilde weten wat voor mogelijkheden er waren en wat voor alternatieven voor de auto we het personeel konden bieden. Tobias van den Briel, consultant bij Breikers, nam contact met ons op, heeft ons bij de hand genomen en inzicht gegeven in de routes die we konden nemen. Zijn ervaringen met andere bedrijven, de voorbeelden die hij ons kon laten zien, waren heel waardevol”, vertelt Mirjam.

Enquête

Een probleem waartegen BovenIJ ziekenhuis opliep was dat het niet exact helder was hoe mensen vanuit hun huis naar het ziekenhuis reisden. “Iedereen krijgt via de CAO netjes zijn kilometervergoeding; of je nu op de fiets stapt, de auto pakt of met het OV reist. Tobias heeft ons geholpen inzicht te krijgen middels een enquête die we via ons intranet rond hebben laten gaan. De enquête liep goed; 49 procent van ons personeel heeft de vragenlijst ingevuld. Dat gaf een goed beeld van het aantal mensen dat op de fiets komt, wie met de auto reist en wat de ervaringen zijn omtrent parkeren.”

Fietspotentie

Via de postcodescan kwam ook naar voren dat er heel veel potentie voor het gebruik van de fiets was. “Ja, dat was een eyeopener”, vertelt Mirjam. “Zo’n 55 procent van onze mensen woont minder dan 15 kilometer van het ziekenhuis verwijderd en van die 55 procent gebruikt maar 18 procent de fiets. Zo’n uitkomst biedt natuurlijk mogelijkheden. Fietsen is gezond, goed voor de conditie, maakt je hoofd leeg en dat willen we onze mensen laten ervaren.”

Flexibiliteit

Tijdens de informatiebijeenkomsten – gehouden in samenwerking met de OR – bleek dat er verschillende redenen zijn waarom medewerkers de auto pakken. “Zo zijn er ouders die, nadat ze hun kind met de auto naar school hebben gebracht, doorrijden naar het ziekenhuis. Daar hebben we op ingespeeld door flexibel te zijn. De dagen dat het niet anders kan, pak je straks de auto, de andere dagen gebruik je de fiets of OV. Per dag willen we het mogelijk maken dat je kunt kiezen wat voor jou de beste optie is om naar het werk te komen.”

Berekeningen

Blijven de parkeerproblemen dan niet onopgelost op drukke dagen? Mirjam: “Nee, dat verwacht ik niet. Na de eerste enquête hebben we een jaar later namelijk een tweede enquête rondgestuurd. Hierin riepen we stellingen op als; welk alternatief zou jij kiezen voor de auto? Pak je dan de fiets, het OV of maak je gebruik van de deelauto? Naar aanleiding van deze cijfers hebben we een schatting gemaakt. En we breiden uit met 36 parkeerplaatsen. Volgens de berekeningen moet dat voldoende zijn.”

Gemak van de fiets

Om mensen te enthousiasmeren voor de fiets heeft BovenIJ ziekenhuis acht mooie e-bikes in de fietsenstalling staan. Met de app op de telefoon hebben alle medewerkers eenvoudig toegang tot deze e-bikes. “Door de elektrische fietsen uit te proberen, ervaren onze collega’s het gemak van zo’n fiets. Wie overstag is, kan er eentje aanschaffen middels de MKSA-regeling. Ook hebben we een regeling getroffen met de plaatselijke fietsenmaker. Hij verleent medewerkers van het ziekenhuis korting. En we houden eens per jaar een leuk evenement; ‘Met de fiets naar je werkdag’. Op deze dag worden er gratis onderhoudsklusjes aan je fiets gedaan en staan de nieuwste modellen klaar om uit te proberen. Vorig jaar maakte ik een foto; een fietscollage met 100 collega’s op de fiets. De foto hangt hier natuurlijk trots aan de muur.”

Het besluit voor het nieuwe mobiliteitsbeleid is genomen en goedgekeurd door de Raad van Bestuur. Voor 1 oktober 2021 zal het plan gefaseerd ingevoerd worden. Terugkijkend op het hele traject, hoe heeft Mirjam de weg naar het nieuwe beleid ervaren? “Gedrag van mensen veranderen is niet gemakkelijk, maar tijden veranderen en iedereen moet meebewegen. Wat ik geleerd heb is dat een nieuw beleid opstellen tijd kost. Je moet alle mogelijkheden bekijken en daarna moeten alle neuzen ook nog eens dezelfde kant op wijzen. Daarbij is het fijn wanneer je hulp krijgt van iemand die weet wat er mogelijk is en die je helpt door de bomen het bos te zien. Tobias was bij alle gesprekken hierover met de OR aanwezig en hij was hierbij van enorme toegevoegde waarde. Hij wist dat we tijd nodig hadden en stond het afgelopen jaar paraat om vragen te beantwoorden en met oplossingen te komen. Voorbeeld; riep ik iets over het beschikbaar stellen van e-bikes, dan stond Tobias al klaar met een uitgewerkt plan. Het was een lang traject en we hopen natuurlijk dat het aanslaat, maar we gaan het gewoon in alle rust uitrollen. Dat geeft ons ook de ruimte om bij te sturen waar nodig.”